Cú máy zoom (zoom shot) là một trong những cách để nhà quay phim và đạo diễn thể hiện câu chuyện. Khi tiêu cự ống kính máy quay được điều chỉnh để tạo ảo ảnh di chuyển lại gần hoặc ra xa khỏi chủ thể.
Cú máy zoom được thực hiện bằng ống kính zoom, với tiêu cực có thể thay đổi được. Các loại zoom máy quay phổ biến nhất là zoom vào (zoom in) và zoom ra (zoom out). Những kỹ thuật này cũng có thể được kết hợp với cú máy dolly để tạo ra cú máy “dolly zoom”.
Tại sao sử dụng cú máy zoom?
- Để gây sự chú ý đến một chi tiết cụ thể trong cú máy
- Khi bạn muốn trao quyền lực cho một nhân vật
- Để nhấn mạnh một khoảnh khắc hài hước hoặc kịch tính
Cú máy Zoom chỉ là một trong những loại chuyển động máy quay trong phim. Biết sự khác nhau giữa các loại cú máy zoom quan trọng nên bạn có thể tìm ra loại cú máy nào phù hợp nhất cho cảnh phim của bạn.
1. Cú máy Zoom và cú máy Dolly
- Cú máy zoom và cú máy dolly có thể bị nhầm lẫn với nhau. Trừ khi bạn biết chính xác mình cần gì, hai cú máy này hoạt động tương đối tương tự nhau.
- Zoom là một sự “phóng đại” của hình ảnh, tạo ra ảo ảnh máy quay đang chuyển động lại gần chủ thể. Với cú máy dolly, máy quay được di chuyển để chuyển động lại gần chủ thể.
2. Hiệu ứng Dolly zoom
Như đã nói trên, zoom thay đổi tiêu cự của ống kính zoom, và dolly thay đổi vị trí của toàn bộ máy quay. Khi hai động tác máy riêng rẽ này được kết hợp, chúng tạo thành Dolly Zoom.
Tham khảo
3. Zoom out để tiết lộ bối ngữ cảnh
Stanley Kubrick là nhà làm phim nổi tiếng với cách sử dụng cú máy zoom. Bạn có thể tìm thấy ví dụ trong nhiều bộ phim của ông, bao gồm The Shining, A Clockwork Orange và Full Metal Jacket.
Một cách sử dụng zoom out là bắt đầu với lấy khuôn hình chủ thể tương đối chặt và sau đó zoom out chầm chậm để tiết lộ môi trường xung quanh. Bằng cách này, đầu tiên khán giả được đặt câu hỏi về nhân vật và trạng thái tinh thần của họ, trước khi hiểu về ngữ cảnh xung quanh họ.
4. Sử dụng zoom đột ngột (crash zoom) trong cú máy phản ứng
Khi cú máy zoom được thực hiện nhanh chóng, đây là cú máy zoom đột ngột (crash zoom). Loại cú máy này có được sử dụng chủ yếu đến các bộ phim kung fu kinh điển. Quentin Tarantino đã ứng dụng zoom đột ngột trong một số bộ phim của ông, đặc biệt là trong Kill Bill và Django Unchained.
Hãy tưởng tượng tất cả các cú máy kiểu này trong phim của Tarantino như những cú cắt thay vì cú máy zoom. Một cú cắt kịch tính và ngay lập tức đến cận cảnh không thể tạo ra năng lượng và hiệu quả như crash zoom.
Cú máy zoom đột ngột cũng tạo ra hiệu ứng hài hước. Do đã xuất hiện nhiều trong phim kung fu từ trước nên việc sử dụng sang các thể loại phim khác, hiệu ứng này có thể tạo hiệu ứng hài.
Vì vậy, hãy lưu ý khi sử dụng cú máy zoom đột ngột. Khi cần những khoảnh khắc kịch tính, bạn không nên dùng loại cú máy này.
5. Cách thêm zoom trong dựng phim
Đôi khi, ý tưởng cú máy zoom đến với bạn vào lúc đã đóng máy. Nhờ có các phần mềm dựng phim, bạn vẫn có thể thêm cú máy này trong quá trình hậu kỳ. Tuy nhiên, bạn không thể zoom out trong quá trình hậu kỳ.
(Nguồn: Studiobinder)
Tham khảo